Ngày 2/4 đã được Liên Hiệp Quốc chọn là “Ngày Thế giới nhận thức về tự kỷ”, với mục đích khuyến cáo các quốc gia tăng cường sự quan tâm đến hội chứng này. Theo chuyên trang của Liên Hiệp Quốc về tự kỷ: “Tự kỷ là một loại khuyết tật phát triển suốt đời được phát hiện trong vòng 3 năm đầu đời. Tự kỷ là do rối loạn của hệ thần kinh gây ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ và có thể xảy ra ở bất kỳ cá nhân nào không phân biệt giới tính, chủng tộc, giàu nghèo hay địa vị xã hội.
Tự kỷ được biểu hiện ra ngoài bằng những khiếm khuyết về tương tác xã hội; khó khăn về giao tiếp ngôn ngữ/phi ngôn ngữ và hành vi, sở thích mang tính hạn hẹp, lặp đi lặp lại nhiều lần.” Vào dịp này hàng năm, khắp thế giới và tại Việt Nam đều có các hoạt động vì người tự kỷ.
Ngày 2/4/2016, lần đầu tiên Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Việt Nam (MOLISA), Mạng lưới Tự kỷ Việt Nam (VAN), Liên Hiệp hội về Người khuyết tật Việt Nam (VFD), Mạng lưới Tự kỷ ASEAN (AAN), Tổ chức Phát triển Khuyết tật Châu Á Thái Bình Dương (APCD), và nhiều tổ chức liên kết khác đã tổ chức “Ngày Việt Nam Nhận thức về Tự kỷ” tại Hà Nội. Sự kiện đã thu hút rất nhiều người tham gia, gây được tiếng vang và sự chú ý của cộng đồng.
Năm 2017 “Ngày Việt Nam Nhận thức về Tự kỷ” lần thứ 2 được tổ chức tại Đại học Tôn Đức Thắng, số 19 đường Nguyễn Hữu Thọ, quận 7, thành phố Hồ Chí Minh. Với thông điệp: “MỘT CỘNG ĐỒNG THÂN THIỆN VỚI NGƯỜI TỰ KỶ” sự kiện được quan tâm, chú ý với sự tham gia của rất nhiều người nổi tiếng cùng các trung tâm can thiệp, các gia đình tự kỷ trên mọi miền đất nước; sự kiện đã làm thức dậy rất nhiều hy vọng và lòng quyết tâm của bố mẹ đồng hành cùng con trên con đường hòa nhập; đặc biệt đã khơi gợi trong cộng đồng sự thấu hiểu đối với người tự kỷ.
Tiếp nối thành công những năm 2016 và 2017, năm nay, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Việt Nam; Liên hiệp hội về người khuyết tật Việt Nam (VFD); Mạng lưới Tự kỷ Việt Nam (VAN) liên kết với Trung tâm Sáng kiến Sức khỏe và Dân số (Ccihp, tổ chức phi chính phủ) và Rubic Collborative (tổ chức tình nguyện) tiếp tục tổ chức sự kiện NGÀY VIỆT NAM NHẬN THỨC VỀ TỰ KỶ LẦN THỨ 3, 2018, với thành phần tham dự, nội dung, thời gian, địa điểm như sau:
Thành phần tham gia:
1. Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Việt Nam
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo
3. Bộ Y tế
4. Liên hiệp hội Người Khuyết tật Việt Nam
5. Lãnh đạo tỉnh, Các sở ngành địa phương ở Bắc Ninh
6. Các đơn vị chuyên môn, dịch vụ về tự kỷ
7. Các nhà chuyên môn về tự kỷ
8. Mạng lưới tự kỷ Việt Nam
9. Khách quốc tế
10. Các đại sứ quán, phi chính phủ
11. Các ca sĩ, người nổi tiếng
12. Công chúng quan tâm
Đặc biệt có gần 1000 người, trong đó có gần 400 người tự kỷ tham gia sự kiện. Người tự kỷ có độ tuổi từ 2 tuổi đến trên 20 tuổi, sẽ tham gia các trò chơi trị liệu, các môn thi đấu bơi, chạy, bật xa tại chỗ và một số trò chơi khác.
Các hoạt động chính thức
* Hội thảo “Tự kỷ trong Asean – Xây dựng Pháp luật và các Chính sách về phát hiện, can thiệp và chăm sóc người tự kỷ tại cộng đồng”
Thời gian: 13h30 – 17h30 ngày 31/3/2018
Địa điểm: Khách sạn Hòa Bình, 27 Lý Thường Kiệt, Hà Nội
Mục đích Hội thảo:
- Trao đổi về khó khăn hiện tại của các gia đình có con tự kỷ và nguyên nhân của việc chưa tiếp cận được dịch vụ can thiệp và giáo dục có bằng chứng khoa học, chưa tiếp cận được chính sách, chưa được hưởng các quyền lợi của người khuyết tật
- Đề xuất những giải pháp cụ thể và kinh nghiệm triển khai hoạt động phát hiện sớm, can thiệp và chăm sóc người tự kỷ tại cộng đồng
- Chia sẻ các kinh nghiệm Asean.
* Chương trình Thể thao thân thiện dành cho người tự kỷ và Mít tinh Ngày Việt Nam Nhận thức về Tự kỷ
Thời gian: 8h – 11h30: thi đấu thể thao; 13h30 – 17h: Mit tinh, văn nghệ và trao giải.
Địa điểm: Trường Trung học chuyên Bắc ninh, khu Hồ Ngọc Lân 4, phường Kinh Bắc, Thành phố Bắc Ninh
Các hoạt động bên lề sự kiện:- Buổi nói chuyện về tự kỷ do Đại sứ quán Mỹ tổ chức, với chuyên gia tự kỷ đến từ Mỹ, trao đổi về can thiệp cho trẻ tự kỷ (ngày 28/3/2108, từ 14h đến 17h)
- Gala giao lưu văn nghệ giữa các đoàn từ các tỉnh về dự chương trình thi đấu thể thao tại Bắc Ninh (ngày 31/3/2018, từ 19h -21h, tại Trường Trung học chuyên Bắc Ninh)
Ý nghĩa sự kiện:
Thông qua chuỗi hoạt động này chúng tôi mong muốn cộng đồng nhận thức đúng về tự kỷ, mở lòng và hỗ trợ đúng cách để người tự kỷ được sống bình đẳng, phát triển năng lực, đóng góp cho xã hội. Hãy cùng chúng tôi tạo ra một cộng đồng thân thiện với người tự kỷ. Đó cũng là cơ hội lớn để người tự kỷ có thể hòa nhập vào cuộc sống.
Giải nghĩa một số từ viết tắt
VAN là viết tắt của Vietnam Autism Network - Mạng lưới Tự kỷ Việt Nam, một tổ chức của cha mẹ, gia đình người tự kỷ, bản thân người tự kỷ, các tổ chức, cá nhân quan tâm và có những hoạt động liên quan đến người tự kỷ. VAN được thành lập ngày 30/8/2013, được sự thừa nhận của Bộ Lao động - Thương binh và xã hội Việt Nam, trực thuộc Liên Hiệp hội về Người khuyết tật Việt Nam. VAN là thành viên của Mạng lưới Tự kỷ ASEAN (ASEAN Autism Network - AAN)
VAN có các mảng hoạt động chính như sau: nâng cao năng lực phụ huynh có con tự kỷ và năng lực người tự kỷ, truyền thông thay đổi nhận thức cộng đồng về tự kỷ, vận động chính sách, liên kết thực hiện các chương trình, các hoạt động, dự án mang lại lợi ích cho cộng đồng tự kỷ.
VAAD là viết tắt của Vietnam Autism Awareness Day – Ngày Việt Nam Nhận thức về tự kỷ. Sự kiện này hưởng ứng WAAD (World Autism Awareness Day) được liên hiệp quốc lựa chọn vào ngày 2/4 hàng năm.